Aktualności
Zaproszenie na "Turniej Wsi Gminy Skierniewice"
Zaproszenie na "Noc nietoperzy" w Spalskim Parku Krajobrazowym
Konsultacje społeczne projektu uchwały Sejmiku Województwa Łódzkiego w sprawie Spalskiego Parku Krajobrazowego
Monitoring zasiedlenia skrzynek nietoperzowych w trzech Parkach ZPKWŁ 2025
Zobacz zdjęcia # z galerii ZPKWŁ
O parkach # Co robimy
Co to jest park krajobrazowy?
Jest to jedna z form ochrony przyrody. Obejmuje obszar chroniony ze względu na walory przyrodnicze, krajobrazowe, kulturowe i historyczne w celu ich zachowania oraz popularyzacji w warunkach zrównoważonego rozwoju. (Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).
Ile parków jest na terenie województwa łódzkiego?
W skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego wchodzi 7 parków: PK Wzniesień Łódzkich, Bolimowski PK, Spalski PK, Sulejowski PK, Przedborski PK, Załęczański PK oraz PK Międzyrzecza Warty i Widawki.
Jak duży jest obszar na którym działamy?
W granicach województwa łódzkiego parki krajobrazowe zajmują powierzchnię ok. 175 tys. ha, co stanowi blisko 10% obszaru regionu.
Czym zajmujemy się w parkach krajobrazowych?
Chronimy przyrodę, krajobraz i wartości kulturowe oraz historyczne na terenach parków krajobrazowych.
Realizujemy projekty czynnej ochrony przyrody.
Inwentaryzujemy obiekty przyrodnicze i historyczne na obszarze parków.
Edukujemy społeczeństwo w zakresie wartości przyrodniczych, krajobrazowych, kulturowych i historycznych parków.
Opiniujemy projekty plany zagospodarowania przestrzennego terenu oraz wnioski dotyczące wycinki drzew na terenach parków.
Organizujemy imprezy turystyczne oraz wydarzenia promujące parki krajobrazowe.
Napisz do nas
Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego
ul. Solna 14,
91-423 Łódź
tel. 42 640 65 61
fax 42 657 82 82
Godziny pracy: pn. - pt. 8:00 - 16:00
ogólne adresy e-mail:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Dyrektor:
- Katarzyna Krakowska - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
z-ca Dyrektora:
- Sławomir Walczak - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Dział administracyjno – organizacyjny:
- Iwona Marosik - samodzielny referent - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - tel. 42 630 90 93
- Paulina Pietrzak - starszy specjalista - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - tel. 42 630 90 92
- Agnieszka Gągorowska - specjalista - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - tel. 42 640 65 61
- Magdalena Librowska - inspektor ochrony danych - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. - tel. 44 616 82 25
- Dariusz Chadryś - informatyk - administrator systemów IT
Dział finansowo – księgowy: - tel. 42 630 90 91
- Sławomir Matczak - główny księgowy - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Urszula Świderek - księgowa - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Lidia Lechowska-Ławacz - księgowa -Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
W indywidualnych sprawach dotyczących bezpośrednio konkretnego Parku Krajobrazowego, prosimy kontaktować się z właściwym Oddziałem Zespołu.
Odpowiednie dane teleadresowe znajdują się na podstronach każdego z Parków Krajobrazowych.
Jesienią 1914 r. na linii Rawki i Bzury armie rosyjska i niemiecka przeszły do wojny pozycyjnej, charakteryzującej się nasilonym ostrzałem artyleryjskim, podkopami i minowaniem stanowisk przeciwnika, krwawymi atakami piechoty i pierwszym w tej wojnie użyciem pocisków gazowych oraz pierwszymi na froncie wschodnim atakami z użyciem chloru. Dokładna liczna ofiar tych walk nie jest znana. Wg niektórych źródeł nad Rawką w latach 1914-1915 miało zginąć nawet 70 tys. żołnierzy obu armii. Ostatnie badania archeologiczne dokonane pod kierunkiem dr Anny Zalewskiej (PAN) zdają się wskazywać na znacznie większą liczbę ofiar, nawet przekraczającą 100 tys.
Na lewym brzegu Rawki, we wsi Budy Grabskie Niemcy zgromadzili największą w historii wojen baterię 600 armat, które nieustannie ostrzeliwały linie okopów rosyjskich ciągnących się na przeciwległym brzegu. Zużycie amunicji było tak wielkie, iż dla jej dowozu Niemcy zbudowali specjalną kolejkę wąskotorową z odległego o ok. 7 km Bełchowa. Mimo nawały ognia i niedostatku wyposażenia Strzelcy Syberyjscy pod wodzą gen. Władimira Smirnowa – mistrza improwizacji, kamuflażu i umiejętności wykorzystania terenu – wytrzymali. Kryzys nad Rawką skłonił Niemców do sięgnięcia po nową broń. W styczniu 1915 r. w okolicy Borzymówki (pow. sochaczewski) użyli pocisków artyleryjskich wypełnionych wywołującym łzawienie bromkiem ksylilu; z powodu silnego mrozu (-20 oC) zupełnie nieskutecznym. W maju 1915 r. w okolicach Bolimowa po raz pierwszy użyto chloru do celów bojowych (na froncie wschodnim). Inicjatorem i pomysłodawcą był prof. Fritz Haber (wielki patriota niemiecki pochodzenia żydowskiego, dyrektor Kajzerowskiego Instytutu Chemii w Berlinie, późniejszy laureat Nagrody Nobla w 1919 r.). Na linii frontu od Tartaku po Suchą w okopach umieszczono 12 tys. butli ze sprężonym chlorem (22 kwietnia 1914 r. podczas I ataku gazowego pod Ypres użyto 5 700 butli). 31 maja odkręcono kurki. Żółtawo-zielona chmura, niesiona sprzyjającym wiatrem popełzła w kierunku pozycji przeciwnika. Mimo, iż Rosjanie byli całkowicie bezbronni wobec nowej broni, frontu nie udało się wówczas przełamać; setki żołnierzy niemieckich, dla których wtargniecie do okopów miało być jedynie „spacerkiem”, poległo w zmasowanym ogniu karabinów maszynowych.
Wg rosyjskich danych zagazowanych zostało wówczas od 1 500 do 21 000 żołnierzy. Dokładne dane nigdy zapewne nie będą wiadome, gdyż w wojsku rosyjskim nie używano wówczas tzw. „nieśmiertelników”. Zabitych chowano w wielkim pośpiechu we wspólnych mogiłach, bardzo często nie zadając sobie nawet trudu spisania ich nazwisk.
Drugi atak gazowy 12 czerwca 1915 r. pod Kozłowem Biskupim nadzorował osobiście twórca broni – prof. Fritz Haber - w stopniu kapitana. (Wg niektórych źródeł nadzorował także atak majowy). Towarzyszył mu, przydzielony dla ochrony, oficer wywiadu Max Wild. Haber, zachwycony skutecznością swego wynalazku, skrupulatnie lustrował pole bitwy, dokonywał oględzin ofiar, drobiazgowo opisywał ich stan i notował w swym notesie z myślą o dalszych udoskonaleniach. Max Wild, zbulwersowany sytuacją, miał powiedzieć: „Czy moralnym jest zabijać ludzi w tak bestialski sposób ?” Profesor odparł: „Dziś, kiedy mamy cały świat przeciwko sobie, musimy odrzucić skrupuły moralne”. I dodał, że jego zamiarem było stworzenie broni „porażającej i przerażającej”.
Ofiarami chloru byli także sami Niemcy; podczas trzeciego ataku gazowego, 7 lipca 1915 r. wiatr zmienił kierunek, powodując śmierć żołnierzy niemieckich, którzy – nie przewidując takiego obrotu sprawy – nie byli zaopatrzeni w maski p. gazowe. Fakt tak fatalnej porażki utajniono, grzebiąc żołnierzy w transzejach na miejscu i w bezimiennych zbiorowych mogiłach; w rok później zwłoki zagazowanych przeniesiono na okoliczne cmentarze. Wg różnych informacji w tym ataku mogło zginąć od 1 200 do 12 000 żołnierzy niemieckich.
Według niektórych źródeł podczas zmagań nad Rawką w latach 2014-15 polec miało łącznie aż 70 000 żołnierzy. Wielu żołnierzy zmarło w szpitalach, m. in. w Skierniewicach i Żyrardowie czy Warszawie, i zostało pochowanych na improwizowanych cmentarzach przyszpitalnych. Ostatnie badania archeologiczne dokonane pod kierunkiem dr Anny Zalewskiej (PAN, UMCS) zdają się wskazywać na znacznie większą liczbę ofiar, nawet przekraczającą 100 tyś.
Cmentarze Wielkiej Wojny
Wizyta grupy rekonstruktorów z Niemiec na cmentarzu w Kolonii Bolimowskiej WsiŚwiadectwem wojennych wydarzeń nad Rawką są liczne ślady po okopach, ziemiankach i działobitniach, a także liczne cmentarze, rozrzucone na terenie dzisiejszych powiatów:
skierniewickiego (Rawka, Budy Grabskie, Samice, Bolimowska Wieś, Humin, Joachimów-Mogiły, Wólka Łasiecka, Wola Szydłowiecka, Nowy Kawęczyn, Borowiny-Polesie),
łowickiego (Chyleniec),
żyrardowskiego (Smolarnia, Kamion, Wiskitki, Guzów, Jesionka Radziwiłłowska, Franciszków),
sochaczewskiego (Gradówek, Borzymówka).
O ile największy z nich - w Joachimowie – Mogiłach w gm. Bolimów, jest w miarę zadbany, wszystkie pozostałe są w stanie bardzo kiepskim, często wręcz fatalnym (np. Chyleniec, Borowiny-Polesie czy Samice) – zagrożone erozją i inwazją drzew i krzewów, niszczone podczas robót drogowych czy kolejowych, powoli znikają z krajobrazu Puszczy Bolimowskiej i jej okolic.
Opiekę nad niektórymi z nich sprawuje nieformalna grupa amatorów-rekonstruktorów pod wodzą Jacka Słupskiego, odznaczonego w roku 2014 Srebrnym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. W roku 2017 Jacek Słupski oraz Piotr Moskwa, Łukasz Konopacki i Paweł Woźnicki zostali odznaczeni brązowymi krzyżami zasługi za działania na rzecz ratowania wielko wojennych nekropolii.
Wielka Wojna w pamięci ludzkiej
Wiedza o walkach nad Rawką jest stosunkowo uboga. W literaturze dotyczącej Wielkiej Wojny jest to temat marginalny; np. w 2-tomowym dziele „Wielka Wojna”, autorstwa Jana Dąbrowskiego, wydanym w roku 1937 przez Księgarnię Trzaski, Everta i Michalskiego, gdzie na ponad 1000 stronach opisano szczegółowo najrozmaitsze starcia, bitwy, manewry, przemieszczanie się wojsk, korespondencję między dowódcami i inne detale wojenne, Rawce i atakom gazowym w okolicy Bolimowa poświęcono zaledwie 2 zdania (!).
Wizyta grupy rekonstruktorów z Niemiec na linii okopów w okolicy dawnej gajówki Modrzew gm. Bolimów.Również wiedza lokalna wśród mieszkańców tych terenów jest niewielka. Świadkowie wydarzeń już nie żyją, ich dzieci, dożywające teraz sędziwego wieku, niewiele zachowały w swej pamięci, jako że o Wielkiej Wojnie niechętnie mówiło się w domu; rodzice nie chcieli opowiadać o jej okropnościach i przywoływać złych wspomnień - wysiedlenia, tułaczki, głodu i chorób.
Materialne ślady walk zaciera czas. Linie okopów, działobitnie i resztki umocnień ziemnych są coraz mniej widoczne – znikają na skutek orki i uprawy ziemi czy działań inwestycyjnych. Mało kto już wie o pojedynczych grobach. Niszczeją cmentarze; naprawdę zadbany jest tylko 1 (Joachimów-Mogiły), 2 są w stanie kiepskim (Humin, Bolimowska Wieś), znakomita większość – w rozpaczliwym, niektóre zniknęły nawet z mapy… Wg naszych informacji w strefie działań wojennych nad Rawką powinno ich być ponad 30. Na mapie „Cmentarze I wojny światowej” z 31 maja 2010 r., upublicznionej w ramach programu „Moje Mapy” – GOOGLE, uwidoczniono ich tylko 11.
O Wielkiej Wojnie na terenie dawnej Polski wiemy niewiele, i nie jest to temat istotnie obecny w polskiej literaturze czy kinematografii. Francuski pisarz, André Malraux opisał w powieści „Lazare” (Łazarz) ataki gazowe w okolicy Bolimowa, zmieniając daty i używając abstrakcyjnych nazw geograficznych (np. Bolimów występuje tam jako Bolgako, Rawka jako Vistule). Polska literatura beletrystyczna na ten temat jest uboga. Wielka Wojna jest nam na ogół znana z powieści „Przygody dobrego wojaka Szwejka” Jarosława Haszka czy z filmu CK Dezerterzy, gdzie ukazywana jest jako „przygoda” niefrasobliwych żołnierzy płatających figle niedorozwiniętym umysłowo oficerom.
Pole bitwy pod Ypres – podobieństwa i różnice
Istnieje daleko idące podobieństwo pola bitwy nad Rawką do innego, równie tragicznego pola bitwy w rejonie rzeczki/kanału Leperlee w Zachodniej Flandrii (Westhoek - Belgia), w ramach trwającej trzy dni tzw. II bitwy pod Ypres (Leper). Tam właśnie 22 kwietnia 1514 r. Niemcy użyli po raz pierwszy chloru w Wielkiej Wojnie, wypuszczając go z 5 730 butli (31 maja tegoż roku pod Bolimowem użyto 12 000 butli). Doprowadziło to do załamania linii frontu na długości 8 km. Społeczeństwa Francji, Belgii i Niemiec pielęgnują pamięć o tamtych wypadkach. Wielka Wojna i walki pod Ypres są obecne w sztuce i kulturze narodów, niegdyś z sobą walczących, a dziś czczących pamięć poległych. Liczne cmentarze – nie tylko w Zachodniej Flandrii, ale zachodniego frontu Wielkiej Wojny w ogóle – są utrzymane w stanie, którego ze stanem cmentarzy z okolic Bolimowa porównać nie można. Zadbane, pielęgnowane, służą utrwalaniu pamięci i identyfikacji z przeszłością, przeciwdziałają zapomnieniu. Są licznie odwiedzane, nie tylko przez krewnych poległych żołnierzy, ale także przez młodzież szkolną - w ramach nauki i praktyki (prace związane z utrzymaniem nekropolii).
W 1987 r. władze flamandzkie przystąpiły do projektu wpisania kompleksu pól bitewnych Westhoeck (okolice Ypres) na listę Dziedzictwa Światowego. W roku 2002 gotowy projekt zgłoszono do UNESCO. Jego dalszych losów nie udało się ustalić.
W dniu 27 czerwca 2014 „W belgijskim Ypres unijni przywódcy wzięli udział w uroczystości z okazji setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej. Zgromadzili się przy bramie Menin – miejscu pamięci mieszczącym się przy głównej drodze, którą żołnierze wyruszali na front. By uczcić tę rocznicę, Unia Europejska podarowała miastu symboliczną „Ławkę Pokoju”. Przy kolacji przywódcy dyskutowali na temat strategicznego programu dla Unii Europejskiej na kolejne lata.” (INTERNET – komunikat Rady Europy).
W 2014r. nad Rawką nie odbyły się żadne uroczystości upamiętniające wybuch wojny, na której zginęło 10 milionów ludzi. Nie przyjechał żaden poseł, senator czy mąż stanu. Jedynymi wydarzeniami nawiązującymi do tragicznej historii były:
- konkurs oraz cykl wykładów i warsztatów zaproponowany przez dr Annę Zalewską w ramach autorskiego projektu „Archeologia pierwszej wojny światowej jako antidotum na zapomnienie i wandalizm. Ku przydrożnym lekcjom historii pierwszej wojny światowej (1914-2014)” - projekt realizowany jedynie na terenie gminy Bolimów;
- konferencja „100-lecie frontu I wojny światowej nad Bzura i Rawką” w Kramnicach Miejskich w Sochaczewie, wystawa w Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą oraz rajd pieszy z Borzymówki do Kozłowa Biskupiego.
Park Kulturowy „Pole bitwy nad Rawką – w hołdzie ofiarom wojny”
|
Park kulturowy - jedna z form ochrony zabytków – zgodnie z art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie i opiece nad zabytkami, tworzona dla ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Parki kulturowe w województwie łódzkim:
|
Na terenach bitwy nad Rawką (1914/1915 r.) planowane jest utworzenie Parku Kulturowego pod nazwą „Pole bitwy nad Rawką – w hołdzie ofiarom wojny” (pierwotnie – „w hołdzie walczącym żołnierzom”). Jego zasięg został wyznaczony przez walczące oddziały wojsk rosyjskich i niemieckich (fragmenty gmin: Nowa Sucha, Bolimów, Skierniewice, Nowy Kawęczyn, Wiskitki, Puszcza Mariańska oraz miasta Skierniewice i Żyrardów o łącznej powierzchni ok. 160 km²). Materialne dziedzictwo w postaci okopów i transzei oraz ponad 30 cmentarzy poległych żołnierzy znajduje się w różnym stanie zachowania i ulega powolnej destrukcji. Na terenie tym prowadzone są badania archeologiczne. W ich efekcie pozyskano liczne ruchome zabytki archeologiczne, które docelowo zostaną przekazane przyszłemu Muzeum w Bolimowie.
Park Kulturowy powstanie w hołdzie ofiarom wojny – ludności cywilnej zamieszkującej Bolimów i okolice oraz poległym żołnierzy obu armii, którzy jako pierwsi w historii uczestniczyli w tak dużej bitwie z wykorzystaniem nowatorskiej i niehumanitarnej broni chemicznej (pierwszy raz w Wielkiej Wojnie użyto pocisków gazowych oraz pierwszy raz na froncie wschodnim – chloru).
30 października 2015r. Rada Gminy Bolimów podjęła uchwałę o przystąpieniu do działań mających na celu powołanie Parku Kulturowego pn. „Pole bitwy nad Rawką – w hołdzie ofiarom wojny”.
„Zapomniane pole bitwy nad Rawką” - projekt autorski opracowany w Oddziale Terenowym Bolimowskiego Parku Krajobrazowego
Cele projektu:
- ochrona miejsc pamięci narodowej, przywrócenie pamięci o udziale Polaków w Wielkiej Wojnie i zniszczeniach wojennych na ziemiach polskich
- przeciwdziałanie zacieraniu śladów historycznych i zanikaniu pola bitwy nad Rawką
- rozwój lokalny
Cele dodatkowe:
- uzyskanie wpisu na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego
- utworzenie parku kulturowego (etap poprzedzający uzyskanie wpisu na listę krajowego materialnego dziedzictwa kulturowego)
- uzyskanie wpisu na listę krajowego materialnego dziedzictwa kulturowego (etap poprzedzający uzyskanie wpisu na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO)
- uzyskanie wpisu na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
Uzasadnienie do Uchwały Rady Gminy Bolimów NR XIII/64/2015 z dnia 30 października 2015 roku
w sprawie przystąpienia do działań mających na celu powołanie Parku Kulturowego
pn. „Pole bitwy nad Rawką – w hołdzie walczącym żołnierzom”
Mając na uwadze promocję i rozwój gminy Bolimów w oparciu o jej walory historyczne, kulturowe i przyrodnicze, Rada Gminy Bolimów postanawia przystąpić do tworzenia Parku Kulturowego pod nazwą: „Pole bitwy nad Rawką – w hołdzie walczącym żołnierzom”, którego przyszłymi celami szczegółowymi byłoby w szczególności:
- podkreślenie szczególnej roli Gminy Bolimów i Bolimowa podczas walk o niepodległość (powstania Listopadowe i Styczniowe) oraz I i II wojny światowej, odniesionych zniszczeń i ofiar wśród ludności cywilnej,
- ochrona miejsc pamięci narodowej, a w tym przywrócenie pamięci o udziale Polaków w I wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem mieszkańców Gminy Bolimów i okolic;
- przeciwdziałanie zacieraniu śladów historycznych i zanikaniu pola bitwy nad Rawką,
- renowacja cmentarzy i innych materialnych pamiątek wojennych,
- wzmocnienie oferty turystycznej i edukacyjnej poprzez włączenie tematyki historycznej,
- utworzenie muzeum Pola Bitwy nad Rawką i utworzenie w Bolimowie lokalnego centrum edukacji, badań i promocji walorów historycznych, kulturowych i przyrodniczych „Regionu Bolimowskiego” ,
- działania organizacyjne i przygotowanie dokumentacji w celu opracowania wniosku o uzyskanie wpisu na listę Materialnego Dziedzictwa UNESCO.
Sprecyzowanie granic projektowanego parku kulturowego nastąpi na podstawie specjalistycznych badań.
- ZPKWŁ
Powstanie Styczniowe w Puszczy Bolimowskiej
W 1863 r. na terenie Puszczy Bolimowskiej walczył oddział młodego ziemianina, Władysława Stroynowskiego. Miasto Bolimów służyło powstańcom jako zaplecze finansowe i materialne. Na rynku bolimowskim odbywały się szkolenia ochotników. Bolimowski ksiądz, Wincenty Kuderko pełnił rolę naczelnika powstania, odbierał przysięgę od rekrutów, zbierał pieniądze na powstańczą działalność. Liczący około 150 osób oddział składał się z młodzieży z Warszawy i okolic. Stale napływali doń nowi ochotnicy; było wśród nich nawet trzech hrabiów. Obóz powstańców mieścił się w okolicach wsi Budy Bolimowskie (dziś Joachimów-Mogiły), w niedostępnym miejscu, chronionym z jednej strony przez rzekę Rawkę, z drugiej przez gęsty las. Oddział prowadził ożywioną działalność: odbijał jeńców i rekrutów wcielonych do wojsk carskich, przechwytywał korespondencję oraz broń. Pod Strzybogą stoczył zwycięską potyczkę z wojskami carskimi i uwolnił 30 rekrutów. Udało mu się sparaliżować ruch kolejowy na odcinku Skierniewice-Radziwiłłów, co stało się bezpośrednią przyczyną wysłania przeciwko niemu 600 żołnierzy gwardii z Warszawy, batalionu strzelców z Łowicza i kilku sotni kozackich z garnizonów w Skierniewicach, Łowiczu i Wiskitkach. Do decydującej bitwy z przeważającymi siłami pod wodzą pułkownika Hegemejstra doszło 7 lutego 1863 roku w okolicach Bud Bolimowskich. Zacięta bitwa trwała ponad półtorej godziny. Pomimo miażdżącej przewagi liczebnej wroga oraz słabego uzbrojenia – tylko 40 powstańców posiadało strzelby myśliwskie, pozostali kosy i rewolwery – oddział bronił się dzielnie, odpierając pierwszy atak wojsk rosyjskich. Zginęło 15 powstańców*), 21 dostało się do niewoli, w tym 5 rannych. Rosjan poległo przeszło 100, wielu było rannych. Znacznym siłom powstańczym udało się wymknąć z okrążenia. Niektórych rannych znaleziono potem ukrywających się w Bolimowie. Podobno w okolicach Sokula (gm. Wiskitki) stoczono jeszcze jedną potyczkę. Po klęsce pod Budami Bolimowskimi oddział uległ rozproszeniu. Stroynowski po kilku dniach zrezygnował z dowództwa i wyjechał za granicę. Jego podkomendni przyłączyli się do innych oddziałów powstańczych. Po bitwie nazwę wsi Budy Bolimowskie zmieniono na Mogiły (dzisiaj Joachimów-Mogiły), drogę z Wólki Łasieckiej do Borowin (gm. Skierniewice), którą zmierzały sotnie kozackie, nazwano później „Traktem Kozackim”.
*) Wg niektórych źródeł – 14. Wśród poległych byli m.in. mieszkańcy Łowicza: szewc Stanisław Romanowski, urzędnik Aleksander Służewski, syn kominiarza Tymoteusz Zalewski, syn urzędnika Henryk Wołyński (wg Krzysztofa Jana Kalińskiego „ Z dziejów Bolimowa”, Bolimów 1993).
* * *
Władysław Piotr Stroynowski (1831 lub 1833 1895), ziemianin, właściciel wsi Głuchówek, w 1861 r. członek Komitetu Miejskiego (tajna polska organizacja spiskowa przygotowująca wybuch powstania styczniowego), dowódca utworzonego i utrzymywanego z własnej kiesy oddziału powstańczego.
Joachimów-Mogiły, dawn. Mogiły, wg Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1882, reprint 1976 folwark w powiecie łowickim, odległy wiorst 4 od Bolimowa. Utworzony po wyciętym lesie w obrębie Puszczy Bolimowskiej i nazwany od mogiły, pod którą spoczywają polegli w walce stoczonej 7 lutego 1863 roku.
Joachimów – folwark w powiecie łowickim, gmina i parafia Bolimów. Odległy od Bolimowa wiorst 3. Wg informacji mieszkańców nazwa łączna Joachimów-Mogiły funkcjonowała już przed 1939r.
Antoni Jeziorański – ur. 13 czerwca 1821 roku w Warszawie, zm. 16 lutego 1882 roku we Lwowie – generał polski powstania styczniowego. 14 stycznia 1863 roku został mianowany naczelnikiem wojennym województwa rawskiego. W lasach w okolicach Jeruzala, przeprowadził koncentrację swojego oddziału w sile 400 ludzi. 4 lutego wykonał udane uderzenie na Rawę Mazowiecką, zdobywając rosyjskie koszary, pozyskując broń i biorąc jeńców. Brał udział w bitwie pod Pieskową Skałą i bitwie pod Skałą. W marcu mianowany naczelnikiem wojennym województwa lubelskiego. W kwietniu na czele oddziału liczącego 800 osób wkroczył do Królestwa Polskiego. 1 maja pobił Rosjan w kilkudniowej bitwie pod Kobylanką. Jednak jego zgrupowanie zostało osłabione wysokimi stratami, a sam Jeziorański udał się do Galicji. Aresztowany przez policję austriacką. Zwolniony w czerwcu 1865, wyjechał do Paryża. W 1873 r. osiadł we Lwowie.
* * *
Na pamiątkę stoczonej bitwy ktoś wyciął na sośnie rosnącej na skraju lasu napis „Gloria Victis” (Chwała Zwyciężonym). Napis ten przetrwał do czasów I wojny światowej. Jesienią 1917 r. na Uroczysku Stroynowskiego odsłonięto ku czci powstańców, istniejący do dziś, kamienny pomnik, nad którym pieczę przez długie lata sprawowali okoliczni mieszkańcy, leśnicy i myśliwy. W 1963 r. z fundacji Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi umieszczono na sośnie przy pomniku tablicę wyrzeźbioną przez Zdzisława Pągowskiego z napisem „Gloria Victis Chwała Żwyciężonym”. W 1993 roku, w 130-lecie bitwy tablicę tę zdjęto, a na jej miejsce zainstalowano nową, która wisi do chwili obecnej.
Podczas Powstania Styczniowego nie doszło do żadnej decydującej czy choćby znaczącej bitwy, stoczono natomiast około 1200 mniejszych i większych potyczek. W walkach zginęło ok. 30 tys. powstańców. pomimo licznych nadziei żadna pomoc z zagranicy nie nadeszła. Walki z różnym nasileniem trwały ponad rok. Ostatni oddział pod wodzą księdza Brzóski działał na Podlasiu do wiosny 1865 r. Po stłumieniu powstania krwawe represje objęły cały kraj. Władze carskie rozstrzelały lub powiesiły ponad 700 osób, około 40 tysięcy zostało wysłanych „etapami” na Sybir. Skonfiskowano niemal 1700 majątków. Skasowano wszystkie klasztory w Królestwie. Miasta biorące czynny udział w powstaniu bądź wspomagające powstańców i udzielające im schronienia zostały ukarane utratą praw miejskich. Taki los spotkał w 1869 r. Bolimów i pobliskie Wiskitki.
- ZPKWŁ
stan na: styczeń 2024 r.
|
Lp. |
Nazwa |
Adres |
Telefon/ E-mail/ strona internetowa |
|
1. |
Klub Jeździecki Tarant - Beata i Krzysztof Grabowscy |
Budy Grabskie 13 a, 96-100 Skierniewice |
501 228 921 |
|
2. |
Stajnia „Country” (szkółka jeździecka) |
Miedniewice 135, 96–100 Skierniewice |
696 508 068 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
3. |
Stajnia „Nowelina” |
Złota 25, 96–130 Głuchów |
505 332 487 https://www.facebook.com/StajniaNowelina/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
4. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Stajnia u Kowala” Jolanta Ciuk |
Nieborów 233, 99–416 Nieborów |
500 034 625 https://www.stajniaukowala.pl/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
5. |
„Ranczo u Noego” Mirosław Stańczyk |
Piaski 20 a, 99–416 Nieborów |
602 471 279 https://www.facebook.com/unoego Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
6. |
Klub Jeździecki Huzar (zielone szkoły , konie, swojska kuchnia) |
Józefów 11, 96–315 Wiskitki |
510 029 179 https://www.facebook.com/KJHuzar Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
7. |
Stajnia Michałów |
Michałów 28, 96-330 Puszcza Mariańska |
508 734 755 787 773 927 https://www.facebook.com/StajniaMichalow/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
8. |
Stajnia Otulina |
Budy Kałki 16a, 96-330 Puszcza Mariańska |
508 734 755 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
9. |
Dom pod Kasztanami |
Ruda 8, 96-100 Skierniewice |
602 358 051 516 954 237 dompodkasztanami.com.pl |
| 10. | Stajnia Borowiny | Borowiny 35a, 96-100 Skierniewice |
606 136 381 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
- ZPKWŁ
stan na: styczeń 2024 r.
|
Lp |
Nazwa |
Adres |
Telefon/ E-mail/strona internetowa |
|
1. |
Hotel „Dworek” *** |
ul. Piłsudskiego 24, 96–100 Skierniewice |
46 832 58 83 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
2. |
Centrum Konferencyjno – Rozrywkowe FOKUS |
ul. Sobieskiego 20, 96–100 Skierniewice |
601 814 997 ckrfokus.pl https://www.facebook.com/saleimprezowe.FOKUS.Skierniewice/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
3. |
„Pamiętna Dworek” |
Pamiętna 14, 96–100 Skierniewice |
46 831 07 57 504 105 138 |
|
4. |
Ośrodek wypoczynkowy „Sosenka” |
Ruda 30, 96–100 Skierniewice |
509 293 401 www.sosenka-kajaki.pl https://www.facebook.com/OTKSOSENKA Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
5. |
„Ranczo nad Rozlewiskiem” (gastronomia, noclegi, hotel) |
Doleck 56, 96–115 Nowy Kawęczyn |
574 777 346 https://www.facebook.com/Ranczonadrozlewiskiem/?locale=pl_PL |
|
6. |
Pensjonat Bolimowianka |
Rynek Kościuszki 3, 99–417 Bolimów |
509 224 410 https://www.facebook.com/PensjonatBolimowianka Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
7. |
Dworek „Biała Dama” |
al. Legionów Polskich 2, 99–416 Nieborów |
510 060 922 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
8. |
Hotel „Eco"*** |
Ul. Janusza Radziwiłła 99–416 Nieborów |
602 608 551 https://www.econieborow.pl/pl/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
9. |
Zajazd „Rozdroże” |
Aleja Lipowa 37, 99–416 Nieborów |
883 602 188 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
10. |
Oberża „Pod Złotym Prosiakiem” |
Nieborów ul. Zachodnia 5, 99–416 Nieborów |
501 327 880 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
11. |
Ośrodek Pracy Twórczej - Pałac w Nieborowie |
Aleja Lipowa 35, 99–416 Nieborów |
46 838 56 35 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
12. |
Hotel OSSA |
Ossa 1, 96–200 Rawa Mazowiecka |
785 800 291 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
13. |
Hotel „Tatar” |
ul. Katowicka 20d, 96–200 Rawa Mazowiecka |
577 990 855 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
14. |
„Dwór Hipolitów” |
Hipolitów 53, 96–315 Wiskitki |
502 099 996 https://pl-pl.facebook.com/dworhipolitow/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
|
15. |
Tree Houses Olszanka |
Henryka Golla 3, 96-330 Olszanka |
502 213 312 https://www.facebook.com/p/TreeHouses-Olszanka-100084242544634/ |
|
16. |
Patoki dom i las |
Wycześniak 14K (Patoki) 96-300 Wycześniak |
500 120 553 510 211 688 |
|
17. |
Wood x House |
Lisna 215, 96-111 Lisna |
736 888 231 |
|
18. |
Santa Natura Wiskitki **** |
Nowa Wieś 31, 96-315 Wiskitki |
536 979 061 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
- ZPKWŁ
stan na: styczeń 2024 r.
|
Lp. |
Nazwa |
Adres |
Telefon/ strona internetowa/ E-mail |
Oferta |
|
1. |
Gospodarstwo agroturystyczne "Agroturystyka nad Rawką" Krzysztof Walczak |
Budy Grabskie 45, 96-100 Skierniewice |
515 699 095
|
noclegi, kajaki, zwierzęta gospodarskie |
|
2. |
Gospodarstwo agroturystyczne |
Ruda 4, |
604 435 137 https://www.facebook.com/p/Gospodarstwo-Agroturystyczne-Lucja-100069799457932/ |
noclegi, grill, ognisko, warsztaty z pieczenia chleba |
|
3. |
Gospodarstwo agroturystyczne "Esterka" |
Esterka 10, 96–115 Nowy Kawęczyn |
727 766 617 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi, warsztaty |
|
4. |
Gospodarstwo agroturystyczne Ewa Szwarocka |
Joachimów-Mogiły 2, 99–417 Bolimów |
517 228 060 https://www.facebook.com/noclegibolimow/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
5. |
Gospodarstwo agroturystyczne "Uroczysko Halin" |
Joachimów-Mogiły 47, 99–417 Bolimów |
46 838 02 48 695 052 189 https://pl-pl.facebook.com/Uroczysko-Halin-133456560070708 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
6. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Zaścianek Babie Lato” Anna Taboryska |
Ziemiary 56, 99–417 Bolimów |
602 672 875 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi, ognisko, przyjmują grupy zorganizowane i osoby indywidualne, organizacja imprez |
|
7. |
„Dom w Nieborowie” |
al. Legionów Polskich 23, 99–416 Nieborów |
501 632 370 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
8. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Stajnia u Kowala” |
Aleja Lipowa 33, 99–416 Nieborów |
46 838 55 18 500 034 625 500 237 779 https://www.facebook.com/profile.php?id=100057671131067&locale=pl_PL Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi, obozy konne, wycieczki, zajęcia dla grup zorganizowanych, konie |
|
9. |
Gospodarstwo agroturystyczne Maria i Zbigniew Stań |
ul. Lipowa 12, 96–127 Lipce Reymontowskie |
501 093 349 https://www.facebook.com/profile.php?id=100063505993126 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
pole namiotowe, ognisko, grill i altana, galeria staroci i pamiątek regionalnych |
|
10. |
Pensjonat agroturystyczny „Bumerang” |
Chlebów 3, 96–127 Lipce Reymontowskie |
46 831 62 79 503 111 985 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
11. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Politowizna” |
Paplin 67, 96–111 Kowiesy |
46 831 70 85 507 675 665 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi, ognisko, grill, rowery, pasieka |
|
12. |
Gajówka" Prochowy Młynek” Dariusz Łuczak |
Bartniki, ul. Miedniewicka 8, 96–332 Radziwiłłów |
501 413 606 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
13. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Smolarnia” |
Smolarnia 1, 96–315 Wiskitki |
609 856 432 |
noclegi + wyżywienie |
|
14. |
Gospodarstwo agroturystyczne "Sielska Stanica" |
Budy Grabskie 49, 96–100 Budy Grabskie |
606 119 148 697 119 148 https://www.facebook.com/sielskastanica Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi, ognisko, grill, kajaki, imprezy okolicznościowe |
|
15. |
Gospodarstwo agroturystyczne „Dębowy Domek” Elżbieta Funo |
Niemieryczew 17, 96–330 Niemieryczew |
603 269 933 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
noclegi |
|
16. |
Gospodarstwo agroturystyczne "Pawie oczko" |
Łasieczniki 27, 99-417 Bolimów |
502 403 888 512 098 363 https://www.facebook.com/agroturystyka.pawieoczko/ Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
mini zoo, zajęcia dla dzieci - grupy zorganizowane i indywidualne |
|
17. |
Przystań Nowe Horyzonty |
Joachimów – Mogiły, ul. Leśna 12, 99-417 Bolimów |
501 057 454 https://www.facebook.com/przystanhoryzonty/?locale=pl_PL Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
imprezy okolicznościowe, restauracja |
|
18. |
Gospodarstwo agroturystyczne Leśny Zakątek |
Kurabka 51, |
507 234 433 https://www.facebook.com/lesny.zakatek.gospodarstwo.edukacyjne?locale=pl_PL Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
rekreacja, kulig, ognisko, warsztaty |
|
19. |
Agroturystyka u Bożeny i Grzegorza |
Ziemiary 45, |
668 543 741 |
noclegi, ognisko, grill, rowery, zwierzęta gospodarskie |
- ZPKWŁ
- (kolor zielony) SK 1343z*: Skierniewice Rawka PKP - Budy Grabskie - Joachimów - Mogiły - Tartak Bolimowski - Jesionka - Radziejowice - ok. 53 km, pieszy.
- (kolor żółty): Skierniewice - Rawka PKP - Budy Grabskie - Droga Łowicka - Rezerwat "Polana Siwica" - Nieborów - ok. 20 km, rowerowy.
- (kolor niebieski) "Ptaki okolic Skierniewic": Skierniewice PKP - Park Miejski - zalew Zadębie - Strobów - Balcerów - Halinów - Dąbrowice - Nadleśnictwo Skierniewice w Zwierzyńcu - Sierakowice Prawe - Borowiny, rezerwat "Polana Siwica" - Bolimowski Park Krajobrazowy, Skierniewice MZK przy Castoramie - ok. 48 km, rowerowy.
- (kolor żółty) Sk-1341y: Boguszyce - Rawa Mazowiecka - Przewodowice - Nowy Dwór - Suliszew - Wycześniak - Stary Karolinów - Budy Grabskie - Droga Łowicka - Rezerwat "Polana Siwica" - Nieborów - Łowicz - ok. 70 km, pieszy/rowerowy. Uwaga: oznakowany jako pieszy od Starego Karolinowa do Nieborowa.
- (kolor niebieski) ŁD-4524n: Kowiesy PKS - Chełmce - Sowia Góra - Jeruzal - Olszanka - Puszcza Mariańska - Rezerwat "Puszcza Mariańska" - Jesionka PKP - Miedniewice PKS - ok. 39 km, pieszy (dwudniowy), ewentualnnie rowerowy.
- (kolor niebieski) "Szlak Walk nad Rawką": Bolimów PKS - Joachimów - Mogiły, Pomnik Powstańców - wysoki brzeg Rawki - Rawka PKP - Samice - Kamion PKS - ok. 18 km, pieszy. Uwaga: zimą trudno dostępny.
- (kolor zielony) "Szlak Starych Dworków": Skierniewice PKP - Las Pamięcki - Rawiczów -Trzcianna - Stara Rawa - Lisna - Paplin - Wola Pękoszewska - Babilonka - Wilczynek - Puszcza Mariańska - Bartniki - Ruda - Skierniewice - ok. 55 km, rowerowy.
- (kolor czerwony) ŁD 4525 c: Kurzeszyn PKS - Stara Rawa - Doleck - Patoki - Wycześniak - Puszcza Mariańska - ok. 30 km, pieszy.
- (kolor zielony) szlak "Dwory i Kościoły" - 123 km, rowerowy.
- (kolor czerwony) szlak "Szable i bagnety" - 119 km, rowerowy.
- (kolor niebieski) szlak "Książęcy": Łowicz - Arkadia - Nieborów - 14 km.
- (kolor niebieski) "Śladami rzeki Korabiewki": Mszczonów - Korabiewice - Olszanka - Puszcza Mariańska - Mszczonów - 40 km, rowerowy.
- (kolor czerwony) "Szlak Grunwaldzki": Sulejów - Wolbórz - Lubochnia - Żelechlinek - Głuchów - Wysokienice - Samice - Dębowa Góra - Skierniewice - rowerowy.
- (kolor zielony) "Szlak kultury Janisławickiej": Janisławice - Lipce Reymontowskie - Godzianów - Maków - Skierniewice - 37 km, rowerowy.
- (kolor czerwony) "Śladami Reymonta": Skierniewice - Lipce Reymontowskie - Rogów - Słupia - Godzianów - Skierniewice - 56,8 km, rowerowy.
- (kolor zielony) "Radziwiłłowski": Ruda - Bełchów - Dzierzgów - Bobrowniki - Arkadia - 16,26 km, rowerowy.
- (kolor czarny) "Meandry Rawki": Budy Grabskie - Samice - 7 km.
- (kolor czarny) szlak łącznikowy: Żyrardów (skraj miasta) - Sucha Żyrardowska - ok. 5 km, pieszy/rowerowy.
- (kolor czarny) szlak łącznikowy: Strobów - Żelazna - Zapady - pieszy/rowerowy.
- (kolor czarny) szlak łącznikowy "Kraina Rawki": Ruda - Suliszew - Stara Rawa - pieszy/rowerowy.
- numeracja nadana przez Zarząd Główny PTTK
- ZPKWŁ
Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego - Oddział Bolimowskiego Parku Krajobrazowego zawiadamia, iż osoby, które chcą zorganizować ognisko w lesie lub w odległości mniejszej niż 100 m od granicy lasu, winny skontaktować się z właściwym Nadleśniczym. Nadleśniczy ma obowiązek do pisemnego wyznaczenia takiego miejsca i określenia warunków bezpiecznego posługiwania się ogniem w lesie oraz sprawowania nadzoru nad ich przestrzeganiem. W załączeniu pismo Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi dotyczące zasad wyznaczania miejsca do rozniecania ognia.
Miejsca pod ogniska oferują też niektóre gospodarstwa agroturystyczne.
- ZPKWŁ
Propozycje tras wycieczkowych w Bolimowskim Parku Krajobrazowym i okolicach
Poniżej proponujemy Państwu trasy wycieczkowe po Bolimowskim Parku Krajobrazowymi okolicach. Prowadzą one po drogach publicznych bądź leśnych (w Lasach Państwowych), są dość łatwe i dostępne przez cały rok. Poniższe propozycje nie wyczerpują wszystkich możliwości Parku. Przewidujemy, iż tras tych będzie przybywać i niebawem ukażą się ich kolejne opisy. Prosimy również Państwa o zgłaszanie nam ciekawych miejsc i ścieżek wartych odwiedzenia.
Dodatkowe informacje: Oddział Bolimowskiego Parku Krajobrazowego
96-100 Skierniewice,
ul. Batorego 41,
tel. 046 833 37 77
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wykaz hoteli i gospodarstw agroturystycznych oraz inne informacje - strona internetowa www.parkilodzkie.pl zakładka z logiem Bolimowskiego Parku Krajobrazowego.
PO BOLIMOWSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM
Park krajobrazowy – czym jest? Po prostu - miejscem, gdzie jest ładnie. W myśl naszych, europejskich dzisiejszych kryteriów estetyki. Idea parku krajobrazowego przyszła z Francji, gdzie w roku 1967 sam generał de Gaulle podpisał stosowny dekret, wyznaczając nowy kierunek w ochronie przyrody, krajobrazu, wartości historycznych i kulturowych, i wszystkiego, co może się podobać, i być przydatne w rozwoju lokalnym. A rozwój ten musi być zrównoważony, czyli nieszkodzący i nieuszczuplający walorów i zasobów. Zadanie to trudne, gdyż park krajobrazowy nie jest ani muzeum ani sanktuarium, tylko miejscem, gdzie się mieszka, żyje, pracuje, orze i sieje, produkuje i bywa, bardzo często dla wypoczynku, zaspokojenia estetycznych aspiracji, czerpania natchnienia i „podładowania akumulatorów”. Park krajobrazowy łączy te wszystkie funkcje i zaspakaja potrzeby społeczne, m.in. dzięki dużej atrakcyjności turystycznej, bogatej ofercie i dostępności.
Pierwszy francuski park krajobrazowy Scarpe-Escaut powstał w 1968 r. w okolicach Lille, pierwszy polski park krajobrazowy – Suwalski – w 1976 r., Bolimowski – w 1986 r. – jako 33-ci w kraju. I jest on nomen-omen cokolwiek podobny do tego pierwszego, francuskiego, będącego zwiastunem nowych trendów.
Warto doń zajrzeć, choćby na parę godzin. Nadspodziewane bogactwo przyrodnicze i kulturowe zaskoczy wszystkich: pachnąca żywicą stara Puszcza Bolimowska, świetliste śródleśne polany (pamiątka po dawnych quasi-przemysłowych osadnikach leśnych zwanych budnikami), urokliwa i jednocześnie bardzo ekologicznie ważna dolina rzeki Rawki* (korytarz ekologiczny o randze krajowej i obszar Natura 2000), aleje zabytkowe (najstarsza – lipowa z Nieborowa do Arkadii, gdzie ponoć pierwsze drzewa sadziła sama księżna Helena Radziwiłłowa), liczne dwory i siedziby ziemiańskie, z samym pałacem i parkiem w Nieborowie na czele, i wreszcie – zabytek najznakomitszy, jedyny w Polsce i zapewne w Europie – Park Romantyczny w Arkadii, który dotrwał do naszych czasów w prawie niezmienionym kształcie. Wszystko to można zwiedzić w sposób arcyprosty: pieszo, rowerem lub konno. Na terenie Parku i okolic wyznaczono 23 szlaki turystyczne, pozwalające na łatwe i bezpieczne wędrówki. Jest także fragment Łódzkiego Szlaku Konnego przecinającego Park z północy na południe. O tych wszystkich atrakcjach będziemy Państwu pisać w kolejnych artykułach zamieszczonych poniżej.
* - W ogólnopolskim konkursie ogłoszonym przez Klub Gaja Rawka zdobyła tytuł Rzeki Roku 2014
Opracowano w Oddziale Bolimowskiego Parku Krajobrazowego:
Tekst: Stanisław Pytliński
Dobór fotografii: Kinga Nowak i Agnieszka Pruszkowska
- ZPKWŁ
Oddział Bolimowskiego Parku Krajobrazowego dysponuje dobrze wyposażonym zbiorem literatury fachowej, zawierającym m.in.: atlasy, klucze do oznaczania roślin i zwierząt, albumy, encyklopedie, podręczniki, słowniki, przewodniki, prace dyplomowe oraz własne wydawnictwa.
Uwaga: można z niego korzystać wyłącznie na miejscu.
- ZPKWŁ
