SPK

Mapa PK MWiW 1-40.000 (wyd.2021).jpg8.26 MB

Mapa PK MWiW 1-40.000 (wyd.2021) str.1.pdf4.19 MB

Mapa PK MWiW 1-40.000 (wyd.2021) str.2.pdf31.79 MB

Mapa PK MWiW na Geoportalu Województwa Łódzkiego

ZPKWŁ

Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki obejmuje obszar o wyróżniającym się krajobrazie, dużych wartościach naturalnych środowiska przyrodniczego, walorach estetycznych, historycznych i kulturowych. Przedmiotem ochrony w parku są doliny Warty i Widawki i ich dopływów wraz z systemem stref przystokowych oraz towarzysząca tym obszarom szata roślinna.

Obszar parku wyróżnia się w swym otoczeniu urozmaiconą rzeźbą terenu. Szczególnie malowniczo prezentują się przełomowe odcinki doliny Warty, gdzie wysokości względne stoków dochodzą do 45 m, na powierzchni ukazują się stare utwory wapienne. W obrębie dolin można zaobserwować 3 terasy akumulacyjne, ich stoki urozmaicone są dolinkami pobocznymi różnej genezy.

W strefach przystokowych widoczny jest wypływ wód podziemnych na powierzchnię w postaci licznych wysięków, młak, wycieków i źródeł warstowo - przelewowych. Z dolinami rzek, zwłaszcza z przełomowymi odcinkami Warty związane są najatrakcyjniejsze partie krajobrazu z ciągami widokowymi z wysokich brzegów na rozległą dolinę. Szczególne walory krajobrazowe tego terenu zaobserwować można ze skarpy warciańskiej od Belenia do Strońska oraz w okolicach Konopnicy, Strobina, Majaczewic i Strumian.

Meandrujące rzeki, liczne starorzecza, obszary wydmowe i torfowiska to kolejne, cenne przyrodniczo i krajobrazowo obszary parku. Wyjątkowe pod tym względem są okolice Szynkielowa, gdzie rozległe torfowisko bezpośrednio sąsiaduje z wydmą śródlądową. Wysoką wartością przyrodniczą wyróżniają się również torfowiska w dolinie Niecieczy oraz ukryte wśród torfowisk ujście Oleśnicy do Warty pod Szynkielowem.
Wszystkie partie dolin charakteryzują się mozaikowością pokrycia: łąki przeplatają się z roślinnością nadrzeczną, wokół starorzeczy i torfowisk chłopskie lasy wcinają się nieregularnie w pola uprawne. Ciekawa pod względem jest obudowa biologiczna rzek i strumieni, stanowiąca ostoje dla wielu gatunków ptaków.

Lasy w Parku stanowią tylko niespełna 25% ogólnej powierzchni. Przeważają sztucznie wprowadzone zbiorowiska borowe, a zespoły naturalnych borów bagiennych, łęgów i grądów zachowały się w niewielkich fragmentach.

Stosunkowo małe zmiany w środowisku przyrodniczym związane z działalnością człowieka przyczyniły się do botanicznej atrakcyjności tego terenu. Roślinność segetalna reprezentowana jest przez tak interesujące gatunki jak misiurek drobny, goździec okółkowy, połonicznik kosmaty, jaskier polny, miłek letni, miłek szkarłatny, bniec dwudzielny, czyściec roczny i mak piaskowy.

Na terenie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki stwierdzono występowanie ponad 600 gatunków roślin naczyniowych. We florze parku reprezentowane są różnorodne grupy siedliskowe, co pozostaje w ścisłym związku z charakterem roślinności tego obszaru. Oprócz gatunków lasów liściastych, mieszanych i borowych, liczne są tu rośliny związane z torfowiskami , wilgotnymi łąkami, szuwarami, wodami oraz innymi siedliskami podtopionymi, przynajmniej okresowo. W niektórych punktach parku istotnym elementem jego flory są także gatunki kserotermiczne.

Flora parku jest niezbyt bogata w gatunki chronione a dość bogata w rzadkie i interesujące z wybranych grup siedliskowych, głównie rośliny hydro- i higrofilne, a więc te, które związane są z wszelkimi siedliskami wodnymi, nawodnymi i bagiennymi. Dość liczną grupę stanowią też gatunki kserotermiczne i w różnym stopniu ciepłolubne, które spotyka się w miejscach, gdzie występują margle wapienne lub żwirowe pagórki morenowe.

To właśnie rośliny z wymienionych powyżej grup oraz gatunki leśne stanowią najważniejsze z geobotanicznego punktu widzenia element flory Parku i decydują o jej charakterze.

Na obszarze Parku stwierdzono występowanie ok. 60 gatunków chronionych, w tym 30 całkowicie. Rośliny rzadkie w skali kraju stanowią 20% całej flory. Najliczniejsze wśród nich są gatunki muraw kserotermicznych i ciepłolubnych okrajków.

Dla zachowania najcenniejszych walorów przyrodniczych parku utworzono na jego terenie 4 rezerwaty przyrodnicze:

• Rezerwat florystyczny "Winnica"
• Rezerwat torfowiskowy "Korzeń"
• Rezerwat leśny "Hołda"
• Rezerwat bagienny "Grabica"

W Parku Krajobrazowym Miedzyrzecza Warty i Widawki ochroną pomnikową objętych jest 49 obiektów. Są to okazałe drzewa rosnące przede wszystkim w obrębie założeń dworsko-parkowych.

Kolejnymi formami są zespoły przyrodniczo-krajobrazowe Dolina Grabi i Góry Wapienne oraz użytki ekologiczne. W trakcie aktualizacji planu ochrony ustalono, że na terenie parku znajduje się 14 użytków ekologicznych.

• Rzeka Grabia
• Góra Charlawa
• Dąbrowa
• Majaczewice
• Rembieszów
• Rembieszów II
• Jeziorko
• Zamość
• Ochle
• Niechmirów
• Szynkielów
• Szynkielów I
• Szynkielów II
  
  

ZPKWŁ

Park Krajobrazowy Miedzyrzecza Warty i Widawki powołany został uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Sieradzu z dnia 14 września 1989 roku w celu ochrony cennych walorów pzryrodniczo-krajobrazowych. Obecnie obowiązującym aktem prawnym jest Rozporządzenie Nr 9/2006 Wojewody Łódzkiego z dnia 11 stycznia 2006 roku w sprawie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki zmienionego Rozporządzeniem Nr 1/2008 Wojewody Łódzkiego z dnia 11 stycznia 2008 roku w sprawie Parku Krajobrazowego Międzyrzecza Warty i Widawki. W obecnych granicach PKMWiW leży na terenie 9 gmin: Widawa, Konopnica, Burzenin, Zapolice, Sieradz, Sędziejowice, Ostrówek, Rusiec, Zduńska Wola. Powierzchnia Parku wynosi 25330 ha.

ZPKWŁ

Teren ZPK wyróżnia się również znacznymi wartościami kulturowymi. Znajduje się tu wiele cennych i bogatych stanowisk archeologicznych, dzięki którym w dość czytelny sposób odtworzono historię pradziejowego osadnictwa aż po dzisiejsze czasy. Analiza wydobytych przedmiotów pozwala określić, że pierwsi osadnicy pojawili się tu ok. 10 do 8 tysięcy lat p.n.e. podążając za wędrującymi na północ stadami reniferów. Obok wielu wartościowych znalezisk najcenniejsze zabytki archeologiczne to datowane na II-III w.n.e. dwa okazałe kurhany położone na krawędzi doliny Warty w Przywozie. Przypuszczalnie pochowano w nich miejscowych wodzów plemiennych.

Jeden z tych kurhanów liczył ok. 25 m średnicy i prawie 5 m wysokości. Pochowanemu w nim mężczyźnie ofiarowano cenne naczynia pochodzenia rzymskiego, a jego szatę, przed spaleniem na stosie, ozdobiono srebrną i złotą biżuterią. Wielkość i bogate wyposażenie kurhanu przemawiają za uznaniem tego obiektu za miejsce spoczynku jednostki z najwyższej warstwy społecznej. Dlatego właśnie mogiłę w Przywozie uznano za „Kurhan książęcy”, który usypano pod koniec II w.n.e.

Kurhan drugi zbudowano w podobny sposób. Został on jednak rozgrabiony. Oba kurhany z Przywozu zostały po zakończeniu badań zrekonstruowane i stanowią dziś ciekawy element krajobrazu.

Wielką atrakcją Parku są zachowane do dnia dzisiejszego interesujące zabytki architektury i sztuki. W pierwszej kolejności należy wymienić drewniane budownictwo sakralne pochodzące z pierwszej połowy XVI w., o niespotykanej gdzie indziej w Polsce architekturze i oryginalnym wystroju artystycznym.

Kościółki typu wieluńskiego znajdują się w Łaszewie Rządowym oraz poza terenem parku w pobliskim Grębieniu (z renesansową polichromią fundacji Jana Łaskiego), Popowicach, Gaszynie, Kadłubie i Wierzbiu. Charakteryzują się tym, że mają jedną prostokątną nawę i węższe, wielobocznie zamknięte prezbiterium, które pokrywa wspólny stromy dach, kryty gontem. Dach wsparty jest często na rzeźbionych podporach (kroksztynach) tworzących rodzaj okapu. Kościoły są szalowane, konstrukcji zrębowej, na obłap. Cechą szczególną ich architektury są zgrabne, niskie wieże, zorientowane ku zachodowi i na ogół nie przekraczające kalenicy nawy. Wartość tych zabytków podnosi wyposażenie ich wnętrz w cenne obrazy i rzeźby.

Kolejną perełką sakralnej architektury drewnianej jest stara, prawdopodobnie XVIII - sto wieczna kapliczka w Kamionie. Pamięta ona czasy, kiedy posiadający XII - sto wieczną metrykę Kamion był królewskim miastem. Również miejskie prawa posiadał położony po przeciwnej stronie Warty Toporów. Oba te miasta rozwinęły się przy przeprawie przez Wartę, na trasie szlaku handlowego z Wrocławia do Kijowa, gdzie w XV wieku funkcjonowała komora celna.

Na terenie parku zachowały się również interesujące zabytki techniki. Najcenniejszym jest drewniany wodny młyn (obecnie elektryczny) w Kępowiźnie z XIX w. Zachowały się również prymitywne piece do wypału kamienia wapiennego, tzw. wapienniki, z początku XX wieku, których krótkie, grube kominy stanowią obecnie typowy krajobraz parku.

ZPKWŁ

Rezerwat geologiczny "Węże"

Rezerwat geologiczny "Węże" (w granicach parku) utworzony w 1972 roku. Powierzchnia 20,74 ha. Ochronie poddano wapienny ostaniec, góra "Zelce", najdalej na północ wysunięty fragment skalnego krajobrazu Jury Krakowsko - Wieluńskiej, z systemem 10 jaskiń krasowych, wieloma innymi różnorodnymi zjawiskami krasowymi, a także najbogatszymi w tej części Jury stanowiskami roślinności wapieniolubnej, w tym murawy naskalne, szczelinowy zespół paproci, a także murawy kserotermiczne. Znajdują się tutaj cenne stanowiska paleontologiczne kopalnej lądowej fauny pliocenu. Góra "Zelce" położona jest na lewym brzegu rzeki Warty, około 7 km na południowy zachód od Działoszyna. Wysokość względna w stosunku do doliny Warty wynosi około 45 m. Jej kształt jest wydłużony z północnego wschodu na południowy zachód. Oś dłuższa tej formy osiąga około 700 m, krótsza około 300 m. Obszar ten budują dwa typy wapieni: skaliste i płytowe. Powierzchnia szczytowa góry jest prawie płaska. Urozmaicają ją tylko niewielkie kulminacje wapieni skalistych, tworzących pola lapiazowe. W obrębie góry "Zelce" zidentyfikowano dziesięć jaskiń, które występują wzdłuż dłuższej osi wzgórza i na jego północnym stoku. Jaskinie rozwinęły się w wapieniach skalistych lub na ich kontakcie z wapieniami płytowymi (Papińska, 2001).

Rezerwat przyrody "Dąbrowa w Niżankowicach"

Rezerwat leśny "Dąbrowa w Niżankowicach"(w granicach parku) utworzona w 1983 roku. Powierzchnia 102,81 ha. Obiektem ochrony jest naturalna kwaśna dąbrowa trzcinnikowa (Calamagrostio-Quercetum petraeae) i dąbrowa świetlista (Pontentillo albae-Quercetum) z rzadkimi na niżu roślinami i 130 letnim drzewostanem dębu bezszypułkowego (Quercus petraea) na rodzimym stanowisku. Często występuje tu: konwalia majowa (Convallaria majalis, konwalijka dwulistna (Maianthemum biofolium), dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans), koniczyna dwukłosowa (Trifolium alpestre), zawilec gajowy (Anemone nemorosa).

Rezerwat przyrody "Bukowa Góra"

Rezerwat leśny "Bukowa Góra",(w granicach parku) utworzony w 1959 roku o powierzchni 1,06 ha jest rezerwatem ścisłym. Teren rezerwatu jest nierówny, podzielony na niewielkie pagórki, dolinki i zagłębienia, z których największe znajduje się w południowo - wschodniej części rezerwatu. Stanowi ono niszę źródliskową wypełnioną wodą, w której widoczne są pulsujące źródełka. Podłoże tego terenu stanowią bezstrukturalne piaski z głazikami, miejscami lekko zaglinione. Na tym podłożu wytworzyła się gleba brunatna bielicowana o składzie mechanicznym piasków gliniastych. Flora rezerwatu oceniana jest na ponad 73 gatunki roślin naczyniowych. Największą wartość przyrodniczą rezerwatu stanowią pomnikowe przestoje buka pospolitego w liczbie 21 okazów o obwodach pni ponad 3 m (od 221 do 343 cm), w tym trzy pnie pozbawione są koron (wiatrołomy), ponadto doliczono się około 15 mniejszych okazów (obwód od 82 do 163 cm). W rezerwacie dominuje uboga i silnie zniekształcona postać kwaśnej buczyny niżowej z udziałem m.in. kosmatki bladej. Tylko na dnie zagłębień i wzdłuż cieków spotykane są fragmenty roślinności związanej z siedliskami o podwyższonej wilgotności, a są to: niezapominajka błotna (Myosotis palustris), skrzyp leśny (Equisetum silvaticum), narecznica krótkoostna (Dryopteris spinulosa), narecznica samcza (Dryopteris filix-mas), wietlica samicza (Athyrium filix-femina).

Rezerwat geologiczny "Szachownica"

Rezerwat geologiczny "Szachownica",(w granicach otuliny) utworzony w 1978 roku. Powierzchnia 12,70 ha. Rezerwat chroni wapienne wzgórze, "Krzemienną Górę", porośniętą kwaśną buczyną niżową (Luzulo pilosae-Fagetum), profil geologiczny oraz wielki system korytarzy proglacjalnej jaskini "Szachownica", o długości korytarzy ponad 1000 metrów - drugie w Polsce pod względem liczebności zimowe miejsce hibernacji dziesięciu gatunków nietoperzy. W ścianach jaskini odsłaniają się liczne skamieniałe zwierzęta budujące jurajskie skały: amonity, belemnity, nagromadzenia gąbek, a także struktury stromatolitowe i inne. Jaskinia jest młoda, pozbawiona nacieków, o bardzo świeżym wyglądzie, rozwinięta na poziomie dopływu wód i należy do grupy jaskiń proglacjalnych.

Długość jaskini "Szachownicy I" wynosi 600 m ( w tym korytarze naturalne 350 m), natomiast "Szachownicy II" 200m. Otwór wejściowy leży w Wapiennikach, w gminie Lipie, w woj. częstochowskim, na "Krzemiennej Górze", na wysokości 215 m. npm. Poznanie systemu jaskiń "Szachownicy" zawdzięczamy A. Wierzbowskiemu, który natrafił nań w 1972 roku; on też zaproponował nazwę. Wzgórze wraz z systemem jaskiń zostało w 1978 r. uznane za rezerwat przyrody pod nazwą "Szachownica". System jaskiniowy "Szachownicy" został odsłonięty w trakcie eksploatacji kamienia. Wyrobisko kamieniołomu przecina "Krzemienną Górę" w kierunku północ - południe na długości 150 metrów, pasem szerokości 50 metrów. Eksploatacja spowodowała zniszczenie znacznej części korytarzy. Można sądzić, że długość jaskini (w stanie pierwotnym - jednej) musiała znacznie przekraczać 2 kilometry. W chwili obecnej znajduje się tu pięć oddzielnych jaskiń, które dla łatwiejszego rozróżnienia oznaczono kolejnymi numerami od I do V.

Największą z nich jest "Szachownica I", o długości korytarzy 600 metrów. "Szachownica II", położona w zachodniej ścianie kamieniołomu, liczy 200 metrów długości. Pozostałe (III - V) to małe fragmenty systemu w południowej części kamieniołomu. Do jaskiń prowadzi 12 otworów usytuowanych w ścianach kamieniołomu oraz pionowa studnia z wierzchowiny. Naturalne korytarze systemu "Szachownicy" mają przebieg poziomy. Ich przekrój poprzeczny przeważnie przypomina soczewkę, niekiedy z wyraźnie zaznaczoną rynną denną. Korytarze przecinają się pod kątem zbliżonym do prostego, tworząc oryginalną siatkę - stąd nazwa jaskini. System szerokich korytarzy w "Szachownicy I" powstał w wyniku podziemnej eksploatacji kamienia w korytarzach jaskini. Ta forma wydobycia umożliwiała uzyskanie materiału bez konieczności zdejmowania nadkładu. Intensywne prace przekształciły duży fragment jaskini w szerokie na 10-15 metrów korytarze, przez co znaczna cześć próżni (łącznie 250 metrów korytarzy) zatraciła całkowicie pierwotny charakter. Eksploatacja trwała tutaj do roku 1962 . Jedyną występującą w systemie "Szachownicy" formą naciekową są niewielkie grzybki. Dno sal i korytarzy w częściach poszerzonych przez eksploatacje pokryte jest dużymi blokami i gruzem wapiennym. W częściach naturalnych miejscami występuje namulisko piaszczyste. "Szachownica" utworzona została przez wody topniejącego lodowca (jaskinia proglacjalna). W systemie "Szachownicy" stwierdzono świeże obrywy skał oraz wyraźne ugięcia ławicy stropowej w sztucznie powstałych korytarzach. Niewielki nadkład, wymarzanie - stwarzają niebezpieczeństwo odpadania bloków skalnych od stropu. Wejście do "Szachownicy II" jest zerodowane do tego stopnia, iż przypomina niedbale poukładaną konstrukcje z klocków. Oparcie lub otarcie się o nią powoduje kamienną lawinę. Należy więc zachować dużą ostrożność w czasie zwiedzania. W jaskini stwierdzono masowe zimowanie nietoperzy (Gorny, Szelerewicz, 1986).

Rezerwat leśny "Stawiska"

Rezerwat leśny "Stawiska", (w granicach otuliny) utworzony w 1959 roku. Powierzchnia 6,35 ha. Położony jest w obszarze równinnym lekko zagłębionym wypełnionym w znacznej części namułami holoceńskimi, złożonymi z piasków drobnoziarnistych, mułkowatych lub ilastych z domieszką części organicznych. Cały ten obszar - silnie podmokły - pokryty jest siecią strug i rowów, które otaczają oraz przecinają teren rezerwatu. Florę rezerwatu oceniono na 115 gatunków roślin naczyniowych i około 15 gatunków mszaków. Brak tu gatunków rzadkich i prawnie chronionych, są spotykane natomiast częściowo chronione: ˇ przytulia wonna (Galium odoratum), ˇ pierwiosnek lekarski (Primula veris).
Występuje tu również duża grupa krzewów ozdobnych, co świadczy o parkowej przeszłości tego obiektu. Są to m.in.: bez czarny (Sambucus nigra), kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum), robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia), czeremcha amerykańska (Padus serotina), porzeczka czarna (Ribes nigrum).

Najcenniejsza jest tu jednak kolekcja pomnikowych okazów dębów szypułkowych. Składa się ona z 75 okazów, w tym 7 o obwodach pni od 370 do 674 cm.

ZPKWŁ

Mapa Załeczańskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021).jpg8.51 MB

Mapa Załęczańskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021) str.1.pdf4.65 MB

Mapa Załęczańskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021) str.2.pdf20.69 MB

Mapa Załęczańskiego PK na Geoportalu Województwa Łódzkiego

ZPKWŁ

Zadaniem Załęczańskiego Parku Krajobrazowego jest ochrona niepowtarzalnego krajobrazu jurajskich wapiennych ostańców kryjących w sobie wiele form krasu, żywiących osobliwą faunę i florę oraz urokliwego odcinka rzeki Warty określonego jako najpiękniejszy i najwartościowszy przyrodniczo w stosunku do całego jej biegu. Obszar ZPK obejmuje północno-wschodnią część Wyżyny Wieluńskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej zwanej Jurą Polską, zamykając od północy system jurajskich parków krajobrazowych. Warta, przepływając przez park ok. 40. kilometrowym łukiem, rzeźbi w skalistym podłożu głębokie przełomy urozmaicając krajobraz wapiennych wzgórz oraz pasm morenowych wzniesień zlodowacenia środkowopolskiego. Dolina jedynie w niewielkim stopniu nosi ślady ludzkiej gospodarki, natomiast koryto rzeki jest całkowicie naturalne, dzikie, tętniące różnorodnym życiem.

Park, ze względu na piękno krajobrazu, przyrodnicze bogactwo, ciekawą kulturę i wspaniały klimat posiada bardzo wysokie walory krajoznawcze, dydaktyczne i rekreacyjne.

Terenowi Załęczańskiego Parku Krajobrazowego osobliwy charakter nadaje zespół przyrodniczych zjawisk związanych z wapiennym podłożem Jury Polskiej. Jurajskie skały ukazują się na powierzchni gruntu na szczytach ostańców wapiennych, na krawędzi doliny Warty pod Lisowicami oraz w licznych kamieniołomach. Powstały one podczas pozyskiwania przez zamieszkałą tu ludność kamienia wapiennego do wykorzystania jako budulec, bądź do wypału w prymitywnych piecach. Wiele takich "wapienników" pozostało do dziś jako atrakcja turystyczna, a zarazem charakterystyczny element krajobrazu Parku. W kamieniołomach można podziwiać głębokie przekroje geologiczne górnojurajskich wapieni, kopalne zjawiska krasowe oraz skamieniałości zwierząt morskich, głównie amonitów, gąbek, małży, belemnitów i jeżowców, z których szczątków powstała cała skalista jurajska płyta. Na terenie parku znajduje się również wiele profili geologicznych. Najwartościowszymi przyrodniczo elementami związanymi z jurajskim podłożem ZPK są ostańce wapienne. Ich odsłonięte szczyty porasta wielobarwna murawa kserotermiczna, a pośród skałek rozwinęły się osobliwe zespoły wapieniolubnej roślinności oraz stanowiska drobnej wapieniolubnej fauny występującej tu daleko poza zasięgiem zwartego występowania.

Lasy w Parku

Znaczną część powierzchni Parku, około 49%, zajmują lasy. Tylko niewielkie fragmenty stanowią wartościowe, wielogatunkowe drzewostany. Dominują siedliska borowe. W większości są to monokultury sosnowe o słabej kondycji, na bardzo ubogim piaszczystym podłożu. Szczególnie dotyczy to lasów we wnętrzu "Wielkiego Łuku". Zbiorowiska leśne są jednak dość zróżnicowane, a spośród 21 jednostek roślinności zaroślowej i leśnej są i takie, które posiadają wyjątkową wartość naukową i krajobrazową. Flora Załęczańskiego Parku Krajobrazowego liczy około 1200 gatunków roślin naczyniowych, mchów i porostów. Tak liczny skład gatunkowy związany jest ze znacznym zróżnicowaniem siedlisk, które park zawdzięcza położeniu pomiędzy wyżynami i nizinami, wapiennemu jurajskiemu podłożu, ubogim przestrzeniom pokrytym kwaśnymi plejstoceńskimi piaskami oraz naturalnej dolinie Warty. Spotykamy tu gatunki należące do wielu grup siedliskowych, jednak najliczniejsze reprezentowane są rośliny związane z siedliskami zmienionymi wskutek działalności człowieka, takie jak pola, przydroża, osiedla itp. Duży udział we florze Parku zajmują gatunki charakterystyczne dla lasów liściastych oraz roślin siedlisk łąkowych i mokradeł związanych z doliną Warty. Najbardziej charakterystyczne dla Parku, wyróżniające ten obszar w krajobrazie Polski Środkowej są rośliny muraw napiaskowych, kserotermicznych i naskalnych. Znaczne powierzchnie Parku zajmują bezleśne, nieurodzajne, piaszczyste przestrzenie, na których rozwinęły się murawy napiaskowe. Na terenie Załęczańskiego Parku Krajobrazowego występują 33 gatunki roślin podlegających ochronie, w tym 21 objętych ochroną ścisłą.

Rezerwaty

Dla zachowania najcenniejszych walorów przyrodniczych Parku i jego otuliny utworzono na jego terenie rezerwaty przyrody. W granicach województwa łódzkiego:

• Rezerwat geologiczny "Węże"
• Rezerwat leśny "Dąbrowa w Niżankowicach"

W granicach województwa śląskiego:

• Rezerwat leśny "Bukowa Góra"
• Rezerwat geologiczny "Szachownica"
• Rezerwat leśny "Stawiska"

Pomniki Przyrody

W Załęczańskim Parku Krajobrazowym oraz na terenie jego otuliny (w granicach województwa łódzkiego) ochroną pomnikową objętych jest 13 pomników przyrody. Wśród nich są liczne obiekty chronione ze względu na ciekawą geologię. Najciekawsze z nich to:

• "Góra Świętej Genowefy"
• "Granatowe Źródła"
• "Ujście Suchej Strugi"
• "Żabi Staw"
• formy kopalne w kamieniołomie przy "Jaskini Ewy"

Pomnikami przyrody są także drzewa i grupy drzew, o imponujących rozmiarach pni od 270 do 674 cm., przeważnie lip, dębów i klonów.

Użytki ekologiczne

Kolejnymi obiektami przyrodniczymi,na terenie parku i jego otuliny, objętymi ochroną w formie użyku ekologicznego są Wronia Woda - starorzecze rzeki Warty i bagna śródleśne w Nadleśnictwie Wieluń.

ZPKWŁ

Załęczański Park Krajobrazowy utworzony został uchwałą XIII/50/78 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Sieradzu dnia 5 stycznia 1978 roku (Uchwała Nr XIII/50/78). W 1989 roku, na mocy Uchwały Nr VIII/44/89 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Sieradzu, zostały zmienione granice Załęczańskiego Parku Krajobrazowego i jego strefy ochronnej w obrębie województwa sieradzkiego (Uchwała Nr VIII/44/89). Obecnie obowiązującym aktem prawnym jest Rozporządzenie Nr 45/2005 Wojewody Łódzkiego z dnia 24 listopada 2005 roku w sprawie Załęczańskiego Parku Krajobrazowego w granicach województwa łódzkiego zmienionego Rozporządzeniem Nr 14/2008 Wojewody Łódzkiego z dnia 4 czerwca 2008 w sprawie Załęczańskiego Parku Krajobrazowego w granicach województwa łódzkiego. Powierzchnia Parku, w granicach naszego województwa, wynosi 13 520 ha, a otuliny 8 153 ha.

ZPKWŁ

ZAŁĘCZAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY

Baza noclegowo-gastronomiczna:

Gospodarstwa agroturystyczne:

Ośrodki jazdy konnej:

Wypożyczalnie kajaków:

PARK KRAJOBRAZOWY MIĘDZYRZECZA WARTY I WIDAWKI

Baza noclegowo-gastronomiczna:

Gospodarstwa agroturystyczne:

Ośrodki jazdy konnej:

Wypożyczalnie kajaków:

ZPKWŁ

ZAŁĘCZAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY

Szlaki piesze:

1. Szlak "Jury Wieluńskiej". Długosć 113 km (w woj. łódzkim 49,9 km), kolor czerwony. Prowadzi z Wielunia, przechodzi przez park i biegnie dalej do Częstochowy. Stanowi fragment szlaku "Orlich Gniazd".
2. Szlak "Przełomu Warty przez Wyżynę Wieluńską". Długośc 23,5 km, kolor żółty. Biegnie wzdłuż warciańskich przełomów: Krzeczowskiego i Działoszyńskiego.
3. Szlak "Kurhanów Książęcych". Długość 5,5 km, kolor czarny. Łączy szlaki "Jury Wieluńskiej" i "Przełomu Warty przez Wyżynę Wieluńską".
4. Szlak "Rezerwatów Przyrody". Długość 99,5 km (w woj. łódzkim 29 km), kolor niebieski. Biegnie przez rezerwaty: "Mokry Las", Dąbrowa w Niżankowicach", "Węże", "Szachownica".

Szlaki rowerowe:

1. Szlak Wierzchlas-Osjaków-Wierzchlas. Długość 44,9 km, kolor zielony (EWI 2).
2. Szlak Przełomu Krzeczowskiego (Kamion - Krzeczów - Przywóz - Kamion). Długość 20,5 km, kolor żółty (EWI 5).
3. Szlak "Załęczańskim Łukiem Warty" (Ośr ZHP w Załęczu Wlk. - Przywóz - Kępowizna - Załęcze Wlk.). Długość 25,6 km, kolor żółty (EWI 6).
4. Szlak "Nadwarciańskich Krajobrazów" (Ośr. ZHP w Załęczu Wlk. - Bobrowniki - Ośr. ZHP w Załęczu Wlk.). Długość 31,9 km, kolor zielony (EWI 7).
5. Szlak Józefów-Bieniec. (Józefów - Grębień - Popowice - Pątnów - Bieniec Mały). Długość 11,7 km, kolor czarny (EWI 8).
6. Szlak "Kościołów Wieluńskich" (Wieluń - Kadłub - Grębień - Łaszew - Wieluń). Długość 47 km, kolor zielony (EWI 9).
7. Szlak "Dwóch Starych Lip" (Pajęczno - Siemkowice). Długość 40 km, kolor zielony (EPJ 1).
8. Szlak "Działoszyńskiego Przełomu Warty" (Pajęczno - Działoszyn - Pajęczno). Długość 38,1 km (EPJ 2).
9. Szlak "Wapiennych Wzgórz Załęczańskiego Parku Krajobrazowego" (Działoszyn - Niżankowice - Bobrowniki - Działoszyn). Długość 36,7 km, kolor zielony (EPJ 3).
   
10. Szlak łącznikowy Krzeczów - Łykowe. Długość 2 km, kolor czarny (EWI 14).
11. "Nadwarciański Szlak Bursztynowy". Długość 141 km, kolor pomarańczowy.

Szlaki konne:

1. Łódzki Szlak Konny. Długość 1817 km.
2. Szlak konny "Jury Wieluńskiej". (Rychłowice - Częstochowa). Długość 113 km.

Szlaki wodne:

• Szlak wodny rzeki Warty.

Ścieżki dydaktyczne:

• "Wielki Łuk Warty" - geologiczna ścieżka dydaktyczna. Umożliwia zapoznanie się z terenem Załęczańskiego Parku Krajobrazowego, jego przyrodniczymi walorami, a przede wszystkim sprzyja pogłębieniu wiedzy na temat fascynującej geologii tego obszaru. Oglądając liczne przekroje, poznamy budowę geologiczną, zapoznamy się ze współczesną, malowniczą rzeźbą terenu i prześledzimy geologiczne procesy, które go ukształtowały.

1. Trasa Nr 1. Przebieg: Ośrodek "NG" (Nadwarciański Gród) - Kępowizna - Bieniec - Przywóz - Ogroble - Madeły - Ośrodek "NG". Rowerowa lub piesza: trasa ok. 23 km.
2. Trasa Nr 2. Przebieg: Ośrodek "NG" - Kępowizna - Bieniec - Dzietrzniki - źródło "Objawienie" - Ośrodek "NG". Wycieczka piesza: trasa ok. 15 km.
3. Trasa Nr 3. Przebieg: Ośrodek "NG"- Draby - Węże - "Góra Zelce" (rezerwat "Węże") - "Żabi Staw" - "Góra Świętej Genowefy" - Bobrowniki - Ośrodek "NG". Wycieczka autokarowa ok. 20 km, trasa piesza ok. 12 km.
4. Trasa Nr 4. Przebieg: Ośrodek "NG" - Draby - Kolonia Lisowice - Lisowice - Ośrodek "NG". Wycieczka autokarowa ok. 20 km, trasa piesza ok. 8 km.

• "Ośrodek" - leśna ścieżka dydaktyczno - rekreacyjna. Umożliwia poznanie walorów przyrodniczo - kulturowych zachodniej części ZPK. Kontakt z przyrodą sprzyja pogłębianiu wiedzy, a także jest doskonalym miejscem wypoczynku. Długość ścieżki: ok. 3,5 km.
• - "Źródełko" - leśna ścieżka dydaktyczno - rekreacyjna. Długość ścieżki - ok. 6 km.
• - "Załęczański Łuk Warty" - przyrodnicza ścieżka dydaktyczna

1. Trasa A (główna - piesza lub rowerowa). Przebieg: Ośrodek "NG" - Bukowce - most w Bobrowniach. Długość trasy - 10,2 km.
2. Trasa B (północna - piesza lub rowerowa). Przebieg: kamieniołom koło Bobrownik - Ogroble - Kurhany Książęce - Wąwóz Królowej Bony - Ośrodek "NG". Długość trasy - 15 km.
3. Trasa C (południowa - piesza lub rowerowa). Przebieg: rezerwat "Węże" - Górę "Wapiennik" - Ośrodek "NG". Długość trasy - 12,5 km.
4. Trasa D. Trasa spływu kajakiem z Bobrownik do Ośrodka "NG". Długość trasy - 10,3 km.

PARK KRAJOBRAZOWY MIĘDZYRZECZA WARTY I WIDAWKI

Szlaki piesze:

1. Szlak "Walk nad Wartą 1939 r.". Długosć 55 km, kolor niebieski. Przebiega od muzeum we Warcie do Burzenina (na terenie parku od miejscowości Piaski do Burzenina). Szlak biegnie doliną rzeki i łączy miejscowości związane z walkami 10 DP Armii „Łódź” o utrzymanie głównej pozycji obronnej na rzekach Warcie i Widawce we wrześniu 1939 r. Trasa umożliwia zapoznanie się ze stanem umocnień polowych, ich usytuowaniem i rolą jaką odegrały w działaniach bojowych, a także odwiedzenie miejsc wiecznego spoczynku poległych tutaj żołnierzy. Poznać też można znajdujące się na trasie zabytki oraz charakterystyczny dla dolin rzek Warty i Widawki krajobraz.
2. Szlak "Młynów nad Grabią". Długośc 46 km, kolor żółty. Biegnie od Siedlec Łaskich, wzdłuż rz. Grabi do Łasku (południowa część szlaku przebiega przez PKMWiW) szlak łączy zabytki techniki na rzece Grabi (6 młynów). Pozwala poznać interesującą przyrodę jej doliny oraz zabytki kultury materialnej miejscowości leżących na szlaku.
3. Szlak "Wokół Zduńskiej Woli". Długość 22 km, kolor zielony. Fragmentem przechodzi przez park od miejscowości Piaski do Strońska. Pozwala poznać zabytki i przyrodę okolic Zduńskiej Woli.

Szlaki rowerowe:

1. Szlak Konopnica-Osjaków-Konopnica. Długość 43,1 km, kolor zielony (EWI 3). Szlak zatacza pętlę wokół Konopnicy. Rozpoczyna się pod urzędem gminy w tej miejscowości i kieruje sie najpierw do cmentarza wojennego, a następnie na południe do Osjakowa. Z Osjakowa przez Dymek, Szynkielów, rez. "Hołda" i Rychłocice wraca do Konoipnicy.
   
2. Szlak Konopnica-Skomlin. Długość 74,5 km, kolor zielony (EWI 11). Szlak prowadzi z Konopnicy przez Ostrówek, Czarnożyły, Białą, rez. "Lasek Kurowski" do Skomlina.
3. Szlak "Skarbów Ziemi Sieradzkiej" (Zduńska Wola - Szadek - Warta - Goszczanów - Błaszki - Złoczew - Burzenin - Widawa - Sędziejowice - Łask). Długość 192 km, kolor niebieski.
4. Nadwarciański Szlak Bursztynowy. Długość 141 km, kolor pomarańczowy.

Szlaki konne:

• Łódzki Szlak Konny. Długość 1817 km.

Szlaki wodne:

• Szlak wodny rzeki Warty.

Ścieżki dydaktyczne:

• "Wokół rezerwatu Hołda" - leśna ścieżka dydaktyczna. Umożliwia zaobserwowanie różnic między lasem stworzonym przez naturę, a tym stworzonym ręką ludzką (połowa ścieżki przebiega przez rezerwat; połowa przez las gospodarczy). Początek i koniec ścieżki znajduje się przy wejściu do rezerwatu "Hołda" od strony miejscowości Sobkowizna. Długość ścieżki: ok. 3,3 km.

ZPKWŁ